Phân tích nhân vật trữ tình trong bài “khi con tu hú” của Tố Hữu

Đọc Truyện ngôn tình, truyện đam mỹ, truyện kiếp hiệp hay

Đề bài: Phân tích nhân vật trữ tình trong bài “khi con tu hú” của Tố Hữu

Mở bài: Giới thiệu về nhân vật trữ tình trong bài “khi con tu hú” của Tố Hữu

Khi mới là một thanh niên 19 tuổi đời, đang sôi nổi hoạt động cách mạng tại thành phố Huế thì Tố Hữu bị thực dân Pháp bắt giam vào nhà lao Thừa Phủ. Tại đây, tác giả có dịp “nghỉ dân” và sáng tác thơ ca. Những bài thơ trong tù được in trong tập “từ ấy”. Bài thơ “Khi con tu hú” là bài thơ lục bát rút trong tập thơ này đã vẽ nên một bức tranh mùa hè và hơn hết mọi hình ảnh vẫn là nhân vật trữ tình trong bài thơ.

Thân bài: Phân tích nhân vật trữ tình trong bài “khi con tu hú” của Tố Hữu

Bắt đầu là “Khi con tú hú gọi bầy”, mang đến cho người tù sự liên tưởng về không gian bên ngoài với “Lúa chiêm đương chín, trái cây ngọt dần” với “ Bắp rây  vàng hạt đầy sân nắng đào”, với trời xanh và “Đôi con diều sáo lộn nhào từng không”… Một bức tranh sinh động đầy sức sống, đầy màu sắc, âm thanh vang lên từ chính tâm hồn đang khao khát tự do, muốn hòa mình cùng thiên nhiên, trời đất của tác giả. Người đang bị giam cầm trong xà lim Thừa Phủ ấy. Đó cũng là cảnh đẩy người tù đến tâm trạng:

Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng hè ôi
Ngột làm sao chết uất thôi
Khi con tu hú ngoài trời cứ kêu.

Có thể nói âm thanh của tiếng chim tu hú là mối dây duy nhất lúc này đưa  người đang mang thân tù tội về với cuộc đời, mỗi âm thanh là một tín hiệu về cuộc sống và cũng chở những suy tư của nhà thơ: yêu đời nhưng bị tách đời, muốn hòa mình vào cuộc đời nhưng lại bị ngăn cách hữu hình với song sắt nhà tù.

Nghe tiếng chim tu hú, thấy “hè dậy bên lòng”, không phải là “tôi” mà là “ta”- là cảm xúc chung của bất cứ người thanh niên cộng sản nào khi phải chịu đựng cảnh tù tội. Tiếng “ta” ấy cũng gợi một sự ngột ngạt, bức bí riêng. Gian phòng chật chội đã đành, con người lại đang mất tự do trong khi bên ngoài nô nức vì mùa hè đang đến. Nghe thấy tiếng gọi của mùa hè, mà phẫn uất “chân muốn đạp tan phòng”, sự bực bội, u uất càng thể hiện rõ hơn trong tiếng kêu đầy căm hận: “Ngột làm sao chết uất thôi”. Câu thơ thâu vào những ngột ngạt, khó chịu của cảnh tù, những bức bối chỉ có thể phá tan bằng việc được ra khỏi chốn lao tù ấy. Nhưng tác giả đã thực sự bất lực bởi những cách ngăn. Người thanh niên không được giải thoát ấy mang trong mình tâm trạng “chết uất thôi”- là cái chết, cái uất ức trong gan ruột vì mất tự do. Hơn bao giờ hết, tác giả muốn đạp tung ngục tù để trở về với anh em đồng chí, tiếp tục đem sức lực, tài trí của mình ra cống hiến cho cách mạng

Tiếng tu hú bào hiệu mùa hè nhưng cũng là tiếng gọi thức tỉnh cuộc sống đẹp vừa mới bắt đầu đầy rẫy những hứa hẹn. mặc dù đau đớn khi bị mất tự do nhưng nghe thấy âm thanh cuộc sống ấy “Mà con tu hú ngoài trời cứ kêu” như thôi thúc, giục giã người chiến sĩ cách mạng hành động, không quên đi lý tưởng của mình bằng tinh thần quyết liệt nhất.

Kết bài: Cảm nhận về nhân vật trữ tình trong bài “khi con tu hú” của Tố Hữu

Bài thơ viết theo thể thơ lục bát dân tộc nhưng diễn đạt một đề tài mới, thể hiện sâu sắc lòng yêu nước, yêu cuộc sống tự do, chiến đấu, khao khát tự do cháy bỏng của người chiến sĩ trong cảnh tù đày. Hoàn cảnh ấy nhắc ta nhớ đến những tâm sự có lần tá giả đã nhắc trong bài thơ “Tâm tư trong tù”:

Cô đơn thay là cảnh thân tù
Tai mở rộng và lòng sôi rạo rực
Tôi lắng nghe tiếng đời lăn náo nức…